Onderzochte alternatieven voor de kusthavens
4 beschermingsstrategieën
Om de havenactiviteiten en het achterland te beschermen tegen de stijgende zeespiegel, zijn ook hier acties vereist. Onze kust telt 4 kusthavens: Zeebrugge, Oostende, Blankenberge en Nieuwpoort. Voor deze kusthavens zijn we vertrokken van 4 beschermingsstrategieën: een open havenmond, een sluis, een keersluis en een stormvloedkering. Niet in elke haven is elke beschermingsstrategie mogelijk.
In elke haven kon op basis van het gevoerde onderzoek het aantal mogelijke beschermingsstrategieën al sterk gereduceerd worden. Voor de haven van Nieuwpoort en de voorhaven van Zeebrugge blijft nog maar één mogelijke beschermingsstrategie over. Voor de haven van Oostende, de jachthaven van Blankenberge en de jachthaven van Zeebrugge zijn er nog keuzes te maken. De komende jaren wordt een toekomstvisie opgemaakt voor onze kusthavens om zo de juiste beschermingskeuze te kunnen maken. Dat gebeurt in nauw overleg met de betrokken stakeholders. Het bepalen van deze visie, zowel voor de commerciële havens als voor de jachthavens, is een actie in het eerste actieplan van Kustvisie.
- Stap 1
Wat houdt deze optie in?
- De toegang tot de haven blijft open, terwijl de haveninfrastructuur wordt verhoogd.
- De impact van de zeespiegelstijging en stormen wordt opgevangen door de verhoging van de kades, stormmuren en kaaien.
Wat zijn de voor-en nadelen?
- De haven blijft direct verbonden met de zee.
- Het grote voordeel is dat de haven permanent toegankelijk blijft.
- Nadelig zijn vaak de ingrijpende aanpassingen binnen de haven.
Voor welke havens?
- Oostende: Dit is één van de drie opties voor de haven Oostende. Tot 1 meter zeespiegelstijging is een verdere ophoging rondom de haven landschappelijk inpasbaar.
- Voorhaven van Zeebrugge: Dit is de enige redelijke optie voor de voorhaven van Zeebrugge.
- Stap 2
Wat houdt deze optie in?
- De haven wordt beschermd door een sluis.
Wat zijn de voor-en nadelen?
- De achterliggende haveninfrastructuur dient niet opgehoogd te worden.
- Het nadeel is dat de haven niet altijd direct verbonden is met de zee, hoewel ze steeds toegankelijk blijft.
- Er ontstaan wachttijden voor vaartuigen.
- Er is geen getijdenwerking.
Voor welke havens?
- Oostende: Dit is één van de drie opties voor de haven Oostende.
- Blankenberge: Dit is op middellange termijn één van de twee opties voor Blankenberge.
- Jachthaven van Zeebrugge: Dit is op middellange termijn één van de twee opties voor Zeebrugge.
- Stap 3
Wat houdt deze optie in?
- De haven wordt beschermd door een stormvloedkering: dat is een constructie die ervoor moet zorgen dat het water bij stormen niet de haven binnenstroomt.
- Enkel wanneer een grote storm optreedt, wordt de stormvloedkering gesloten en is de haven tijdelijk afgesloten van zee.
Wat zijn de voor-en nadelen?
- Omdat de stormvloedkering de haven alleen beschermt tegen stormen, dient de achterliggende haveninfrastructuur aangepast te worden aan de ‘normale’ zeespiegelstijging.
- Dankzij de stormvloedkering zijn deze ophogingen lager dan bij een open havenmond.
Voor welke havens?
- Oostende: Dit is één van de drie opties voor de haven Oostende.
- Blankenberge: (Dit is op middellange termijn één van de twee opties voor Blankenberge.
- Jachthaven van Zeebrugge: Dit is op middellange termijn één van de twee opties voor de jachthaven van Zeebrugge.
- Nieuwpoort: in combinatie met ophogingen rondom de haven, inclusief een hogere sluis achteraan in de haven, ter bescherming van het sluizencomplex van de Ganzenpoot en het hinterland.
- Stap 4
Wat houdt deze optie in?
- Een keersluis werkt bij vloed als een gewone sluis, maar bij eb worden alle sluisdeuren open gezet, zodat het waterniveau in zee en in de haven gelijk is. Zo kunnen schepen op dat moment vlotter doorheen de keersluis varen.
- Op dit moment worden keersluizen echter wereldwijd nauwelijks ingezet, omdat dit technisch een heel grote uitdaging vormt.
- Op korte en middellange termijn is deze optie dus wellicht nog niet realiseerbaar in de praktijk in onze havens. Maar op lange termijn wordt dit wellicht wel een optie.
Wat zijn de voor-en nadelen?
- De achterliggende haveninfrastructuur dient niet opgehoogd te worden.
- Het voordeel is dat de haven bij eb vlotter in en uitgevaren kan worden. Nadeel is dat de haven bij vloed niet direct verbonden is met de zee, hoewel ze steeds toegankelijk blijft. Naarmate de zeespiegel stijgt, zullen de sluisdeuren meer uren voor en na vloed gesloten moeten worden.
- Wanneer de keersluis als sluis gebruikt wordt voor en na vloed, zullen wachttijden ontstaan voor vaartuigen.
- Er is nog een beperkte getijdenwerking.
Voor welke havens?
- Blankenberge: Dit is op lange termijn één van de opties voor Blankenberge.
- Jachthaven van Zeebrugge: Dit is op lange termijn één van de opties voor Zeebrugge.
Voorkeursalternatief voor elk van de 4 kusthavens
Elke kusthaven kent verschillende manieren (alternatieven) van bescherming. Vind hier meer info over de beschermingsmogelijkheden per kusthaven.