Een appartement verbouwen

Ondersteuning en advies

Voor u begint met verbouwen, kunt u via verschillende kanalen advies inwinnen:

• Mijn VerbouwBegeleiding biedt gratis renovatiebegeleiding aan individuele eigenaars voor de renovatie van hun appartement, maar ook aan verenigingen van mede-eigenaars (VME’s) die de gemeenschappelijke delen van het appartementsgebouw willen renoveren.

• Om de renovatie van appartementsgebouwen te faciliteren, steunt de Vlaamse overheid de Vereniging van Mede-Eigenaars (VME) bij het opstellen van een renovatiemasterplan voor appartementsgebouwen. Heel wat appartementsgebouwen zijn op energetisch vlak verouderd en staan dan ook voor een grondige energetische renovatie.

• Voor informatie, advies en ondersteuning rond financiële steunmaatregelen en investeren in hernieuwbare energie kunt u terecht bij het Energiehuis voor uw gemeente.
• Voor advies over bouwmaterialen en energiebesparing kunt u terecht bij architecten en aannemers.
• Voor onafhankelijke informatie over duurzaam of ecologisch bouwen en wonen kunt u terecht bij het Vlaams Instituut voor bio-ecologisch bouwen en wonen (VIBE vzw) of bij de Provinciale Steunpunten voor Duurzaam Bouwadvies. Ze adviseren niet alleen over energiezuinig bouwen, maar houden ook rekening met de impact van een woning op de gezondheid.

Met architecten en aannemers moet u op voorhand duidelijke afspraken maken over de nodige bouwwerken (planning en opvolging van de werken, verwachte datum van oplevering, raming van de kosten, toegang tot en veiligheid op de bouwwerf, aansprakelijkheid). Die afspraken worden vastgelegd in een overeenkomst, samen met bepalingen over het niet naleven van de afspraken.

Tijdens de bouwwerken kunnen allerhande problemen opduiken (bv. afwijking van het bouwplan, vertraging van oplevering, faillissement van een aannemer).

• Als bouwheer biedt de wet Breyne u een uitgebreide bescherming. Zij legt onder meer de rechten en plichten van elke speler op de bouwwerf vast en voorziet garanties. Op de website van de Federale Overheidsdienst Economie vindt u meer informatie over aannemers en uw rechten als bouwheer(opent in nieuw venster).
• Als contractuele afspraken niet worden nagekomen, kunt u verschillende stappen ondernemen.

• Als u een vergunning hebt gekregen voor de verbouwingen, mag u pas 35 dagen na aanplakking van de beslissing beginnen met de werken. Na aflevering van de vergunning moet u binnen 2 jaar met de werken starten.
  Breng de gemeente op de hoogte van de startdatum van de werken. De gemeente komt ter plaatse de omgeving van uw woning nakijken om bestaande schade aan voetpaden of het wegdek vast te stellen. Vervolgens betaalt u een waarborg aan de gemeente om eventuele schade aan het openbaar domein door de werkzaamheden te vergoeden.
• Als u voor de werken geen vergunning nodig hebt, moet u geen melding maken van de start van de werken. Voor energetische verbeteringswerken aan de binnenkant van uw appartement is vaak geen vergunning of melding nodig. Vraag voor de zekerheid raad aan uw gemeente. Bij een Ingrijpende Energetische Renovatie (IER) is een architect en vergunningsaanvraag nodig.

Tijdens het uitvoeren van de werken wordt er soms afgeweken van de oorspronkelijke plannen. Soms is dit onvermijdelijk. Daarom voorziet de Vlaamse overheid enkele afwijkingen die combineerbaar zijn met de afgeleverde bouwvergunning. De bouwheer kan desgewenst aan de architect vragen een as-builtattest op te maken waarin de afwijkingen beschreven worden. Dat attest is niet verplicht.

Bij afwijkingen die niet voorzien worden door de regelgeving is de constructie niet meer vergund en moet een nieuwe omgevingsvergunning aangevraagd worden.

Na afloop van de vergunde werken brengt u de gemeente op de hoogte van de einddatum. De gemeente komt vaststellen of er schade is aan het openbaar domein ten gevolge van de verbouwingen. Als er geen schade is, krijgt u de volledige waarborg terugbetaald.

Vervolgens zal de federale overheidsdienst Financiën een aantal controles uitvoeren op de waarde van uw woning na verbouwing.

• Eerst zal het Kadaster u de herberekening van het kadastraal inkomen (KI) bezorgen. Een wijziging aan het KI heeft gevolgen voor de hoogte van de onroerende voorheffing.
  • Als het louter om energetische renovaties gaat (bijvoorbeeld het na-isoleren van uw woning of het plaatsen van zonnepanelen), zal het KI niet stijgen. Als u tegelijk uw woning uitbreidt, of van de zolder een bewoonbare ruimte maakt, kan het KI wel stijgen.
• Binnen 3 maanden na de herberekening stuurt de btw-administratie u een btw-bouwaangifte(opent in nieuw venster) waarin u aangeeft welke werken uitgevoerd zijn door professionele aannemers (waarvoor u btw hebt betaald) en welke werken kosteloos door derden werden uitgevoerd (uzelf, familieleden of vrienden).