Tewerkstelling in de toeristische sector

In 2023 was de toeristische sector in het Vlaamse Gewest goed voor 235.481 arbeidsplaatsen. Dat komt overeen met 7,1% van het totaal aantal jobs in het gewest. Sinds 2009 is het aantal jobs in de toeristische sector jaar na jaar toegenomen. Enkel in 2012 en in 2020 was er sprake van een daling. In 2020 – het eerst jaar van de Covid-19-pandemie – ging het om een daling van 4,3%.

De daling in het aantal jobs in de toeristische sector in 2020 deed zich enkel voor bij de loontrekkenden. In 2021 deed zich het omgekeerde voor: het aantal loontrekkenden nam toe en het aantal jobs voor zelfstandigen daalde. In 2022 en 2023 nam opnieuw zowel het aantal loontrekkende jobs als het aantal zelfstandigen toe.

In 2023 waren 49% van de jobs in de toeristische sector te vinden in restaurants en cafés. De accommodatiesector was daarnaast goed voor 11%. De volledige horeca zorgde zo voor 60% van alle jobs in de toeristische sector. Dat komt overeen met ruim 141.000 arbeidsplaatsen.

Het personenvervoer was in 2023 goed voor ruim 32.200 jobs of ongeveer 14% van de totale toeristische tewerkstelling. Diensten voor cultuur, sport en recreatie leverden samen ongeveer 22% van de toeristische jobs.

De jobs in de overige deelsectoren van de toeristische sector, zoals de reisbureaus, de kleinhandel, de organisatie van congressen en beurzen en de accommodatie met betrekking tot tweede verblijven maakten in 2023 samen 4% uit van alle toeristische arbeidsplaatsen.

Tussen 2010 en 2023 zijn er in alle deelsectoren jobs bijgekomen, behalve bij het personenvervoer en de reisbureaus (in categorie overige). Vooral de jobs in restaurants en cafés, maar zeker ook in de cultuursector namen heel sterk toe.

In de toeristische sector werken meer mannen dan vrouwen. In 2023 was bij de loontrekkenden 56% een man, bij de zelfstandigen 62%. Enkel in de accommodatiesector en in de reisbureaus werken duidelijk meer vrouwen dan mannen. In de kleinhandel van toerismespecifieke goederen, de musea en in de organisatie van congressen en beurzen werken ongeveer evenveel mannen als vrouwen.

Er zijn relatief veel deeltijdse jobs in de toeristische sector: de helft van de loontrekkenden werkte in 2023 voltijds, 27% deeltijds en 22% in een speciaal statuut. Bij loontrekkenden in een speciaal statuut gaat het om personen in seizoensarbeid, interimarbeid en gelegenheidsarbeid, dus ook de zogenaamde flexijobs. Daarnaast oefende iets meer dan de helft van de zelfstandigen in de toeristische sector de job uit in hoofdberoep, 40% in bijberoep en is 9% nog actief in de toeristische sector na zijn of haar pensioen.

Het totaal aantal jobs in de toeristische sector was in het Vlaamse Gewest in 2023 ruim 3 keer zo groot als in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest: ruim 235.000 jobs tegenover bijna 74.000 jobs. Maar relatief gezien is de tewerkstelling in de toeristische sector wel groter in het Brusselse Gewest. De toeristische sector maakte in 2023 9,5% uit van alle jobs in het Brusselse Gewest tegenover 7,1% van alle jobs in het Vlaamse Gewest. Vergelijkbare cijfers voor het Waalse Gewest zijn niet beschikbaar.

In beide gewesten gaat het in de toeristische sector vooral om loontrekkende jobs. Het relatieve aandeel loontrekkenden binnen de toeristische tewerkstelling lag in 2023 in het Brusselse Gewest (83%) hoger dan in het Vlaamse Gewest (65%).