De stakkers gered; het Pajottenland in de bres voor de akkervogels

Het rapport ‘Van de stakkers van de akkers naar de helden van de velden’ van het Instituut Natuur- en Bosonderzoek over de achteruitgang van akkervogels bracht in 2005 heel wat teweeg. Daarom begon RLPZ in 2007 samen te werken met gemeentebesturen, landbouwers, natuurverenigingen en inwoners. Het doel: de akkervogels in het Pajottenland een duwtje in de rug geven.

• Naar Limburgs voorbeeld adopteerde elke gemeente in het Pajottenland een akkervogel. RLPZ zette samen met elke gemeente verschillende acties op rond hun adoptievogel: educatieve pakketten voor scholen, haagplantacties voor de inwoners, cursussen voor natuurliefhebbers en infoavonden voor landbouwers.
• Om de akkervogels erbovenop te helpen, vroeg RLPZ de landbouwers via eenjarige overeenkomsten om gemengde grasstroken, vogelvoedselgewassen en graanranden in de zaaien.
• Samen met vogelwerkgroepen en Natuurpunt Studie werkte RLPZ een broedvogel- en wintermonitoring uit om een juist beeld te krijgen over de soorten en aantallen akkervogels die in het Pajottenland leven.
• RLPZ organiseerde verschillende vormingsmomenten voor de Vlaamse Landmaatschappij, Ecokwadraat – het huidige Boerennatuur Vlaanderen –, Natuurpunt, gemeenten, vogelwerkgroepen, wildbeheereenheden en alle geïnteresseerden.
• In Galmaarden werd de Ringmuswandeling geopend: 3 wandelroutes die de wandelaars over trage wegen door het leefgebied van de geelgors, de groenling en de ringmus brengt.
• Omdat RLPZ een juist zicht wilde krijgen op het akkervogelbestand en de mogelijkheden die het landschap de vogels biedt, analyseerden ze het landschap in de regio Galmaarden-Wachtebeke. Ze brachten alle elementen in kaart die belangrijk zijn voor akkervogels: kruidenrijke akkers, hagen, taluds, bermen … Net geen 5% van het platteland in de regio kon als akkervogelvriendelijk bestempeld worden, een kritische ondergrens om een dalende trend om te buigen. Deze studie heeft de VLM er toe aangezet bijkomend akkervogelgebied af te bakenen (zoekzones en kernzones).

Na afloop van ‘De stakkers gered…’ werd de steun van landbouwers, landbouworganisaties, jagers, vogeltellers en gemeenten zo veel mogelijk verder uitgebouwd. RLPZ bleef op de gronden van landbouwers en jagers maatregelen nemen om de akkervogels te beschermen. De adoptie van akkervogels loopt nu nog altijd verder in de campagne ‘Koesterburen’ van de provincie Vlaams-Brabant. Daarin nemen alle Vlaams-Brabantse gemeenten maatregelen om veelvoorkomende dieren in hun streek te beschermen.