Boeren voor NATUUR voor Boeren
Wat als landbouwers mee natuurgebieden zouden beheren? Ze hebben er de kennis en de materialen voor, en kunnen zo ook bijdragen aan een gezonde mix tussen landbouw en natuur. Het Regionaal Landschap Haspengouw & Voeren besloot uit te zoeken welke samenwerkingsmogelijkheden er zijn en hoe die praktisch kunnen verlopen.
Het doel
Er is alsmaar meer begrip tussen landbouwers en natuurbeheerders, en dat mondt stilaan uit in steeds meer onderlinge samenwerkingen. Toch zijn er nog heel wat hindernissen en onduidelijkheden. Die wou het Regionaal Landschap Haspengouw & Voeren wegwerken met een project dat landbouwers en natuurbeheerders samenbrengt, om zo nieuwe kansen te creëren voor natuur en landbouw.
Het verloop
In 2005 werd een ontmoetingsdag voor landbouwers en natuurbeheerders georganiseerd om de drempels en drijfveren bij samenwerkingen bloot te leggen. In 2006 ging het project dan echt van start met een inventarisatie van de knelpunten en de mogelijke oplossingen, en een overzicht van al lopende en nog ontbrekende samenwerkingen. Er volgde ook een excursie naar de Herkwinning in Tongeren: een domein van het Agentschap voor Natuur & Bos, waar de begrazing door de koeien van lokale landbouwers gebeurt. Al deze ontmoetingen, onderzoeken en bezoeken mondden uit in een brochure die als praktische leidraad kan dienen voor toekomstige succesvolle samenwerkingen tussen landbouwers en natuurbeheerders(PDF bestand opent in nieuw venster).
De geleerde lessen
Landbouwers en natuurbeheerders kunnen elkaar versterken
Maaien, hooien, beweiden, hoogstambomen snoeien, hagen en houtkanten onderhouden, …: het zijn bekende activiteiten voor de landbouwers die er meestal ook de nodige machines voor hebben. Dat maakt hen interessante helpers voor natuurorganisaties die vaak op vrijwilligers moeten steunen. In ruil kan de lokale landbouwer de grond van de natuurorganisaties bijvoorbeeld gebruiken voor de beweiding van koeien en kan de vergoeding voor het beheer van de natuurterreinen een welgekome aanvulling op het inkomen zijn.
Natuurverenigingen doen aan natuurbeheer, maar ook een stukje aan landbouw ‘op de manier van vroeger’. De kennis van die oude landbouwcultuur zit vaak nog bij de lokale landbouwers. Het is dus belangrijk dat ze inhoudelijk met elkaar in dialoog gaan en kennis uitwisselen.
Samenwerking leidt tot meer begrip en natuur
Door samen te werken met respect voor ieders werkwijze is er meer mogelijk voor zowel de natuur als voor de landbouw. Een samenwerking op lokaal niveau zorgt voor meer begrip voor elkaars doelstellingen en voor een breder draagvlak voor natuur in het algemeen en lokale natuurdomeinen in het bijzonder. Landbouwers kunnen door de samenwerking meteen laten zien dat ze goede beheerders (kunnen) zijn en dat ze hun steentje willen bijdragen aan een beter milieu.