Fusie van Wingene en Ruiselede: de trekkers van de werkgroepen zijn de motor van de fusie

In Ruiselede is Annelies Van Tomme waarnemend algemeen directeur: “De afgelopen jaren pakten Wingene en Ruiselede de landschappelijke, toeristische en cultuurhistorische herwaardering samen aan. Die samenwerking versterkte nog meer rond de aanpak van het Huis van het Kind en de Oekraïnecrisis. Net zoals die voor de pastorale eenheid Sint-Augustinus en de scholengemeenschap Driespan. Bovendien delen de gemeenten een referentieregio (Midwest), een politiezone en een hulpverleningszone. Dat zorgde voor een concrete basis waarop het idee voor een fusie groeide.”

Jurgen Mestdagh is algemeen directeur van Wingene en transitiemanager voor de fusiegemeente: “De samensmelting van de 5.000 Ruiseledenaren met de 15.000 Wingenaren is een ‘kleine’ fusie. De aangroei tot 20.000 inwoners zorgt voor een gematigde vooruitgang die vooral stilstand voorkomt, want onze bestuurskracht krijgt bescheiden middelen om te groeien. Dankzij die extra ambtelijke en operationele capaciteit kunnen we beleidsmatiger denken en projectmatiger werken. Daarmee wordt de kwetsbaarheid van eenpersoonsdiensten ook kleiner en de combinatie van die verbeteringen maakt ons als werkgever ook aantrekkelijker.”

Jurgen Mestdagh: “Draagvlak creëren bij de inwoners van Ruiselede, bleek een enorme uitdaging in dit traject. De fusiebewegingen in de regio, zoals Aalter-Knesselare en Nevele-Deinze, verliepen vrij vlot. Veel tegenkanting hadden we bij een fusie van Wingene-Ruiselede dan ook niet verwacht. De colleges gingen ervan uit dat de burgers ook dit fusievoorstel goed zouden aanvaarden. Dat bleek een misvatting. Toen we de intentie tot fusie bekendmaakten, protesteerden de inwoners uit Boortmeerbeek net tegen de fusieplannen met Mechelen. Misschien inspireerde dat de inwoners uit Ruiselede, want ook hier groeide de weerstand. De Ruiseledenaren verweten hun gemeentebestuur dat die geen alternatieven onderzocht had en de inwoners te weinig inspraak gaf.”

Annelies Van Tomme: “Het kwam in november 2022 tot een volksraadpleging waarin een grote meerderheid tegen de fusie stemde. De uitslag was niet-bindend, maar de colleges pikten het signaal wel op. Beter informeren en communiceren was nodig. Dus zetten we in het verdere fusietraject volop in op communicatie, informatie en participatie. Die constructieve ondertoon is nodig want we moeten nog heel wat fusiestappen zetten. Daarbij is het belangrijk de burger mee te nemen in het traject, te bevragen waar mogelijk en te informeren waar nodig om uiteindelijk tot een doordachte lijst beleidsprioriteiten op korte en lange termijn te komen. Een paar strategische keuzes dringen zich op om met de beperkte financiële middelen het complexe takenpakket te realiseren. Zelfs na de schaalvergroting zullen de inwoners de meerwaarde op sommige vlakken pas op middellange termijn merken.”

Jurgen Mestdagh: “Een draagvlak voor een fusie creëren, blijkt cruciaal. Toch biedt het geen garanties. Gemeentebesturen zoals bijvoorbeeld Wichelen experimenteerden met een burgerparlement of spiegelgemeenteraad, maar ondanks hun advies om te fuseren, komt die fusie er niet. Zo gaat het dus in 2 richtingen. Voor mij blijft het een uitdaging om de inwoners duidelijk te maken wat bestuurskracht concreet betekent. Iedereen wil – terecht – van zijn eigenheid blijven genieten, maar om in deze uitdagende tijden de juiste dienstverlening te bieden, heb je middelen nodig. Als die schaars zijn, blijft er maar een dun laagje over als je ze over die uiteenlopende taken moet verdelen. Dus is een fusie echt noodzakelijk.”