In 2023 werd de Dienst met Afzonderlijk Beheer (DAB) ‘Investeringsprogramma Energiebeheer Overheidsgebouwen’ opgericht. Hiervan werd reeds ruim gebruik gemaakt. De nieuwe regering heeft beslist de DAB verder te financieren met nieuwe middelen voor 2025 (20 miljoen €), 2026 en 2027 (telkens 5 miljoen €). Ook de terugbetaling van eerdere investeringen spijzen, zoals voorzien, verder het fonds.

Een uitbreiding van scope en doelgroep wordt decretaal voorbereid. De informatie hier opgenomen gaat enkel uit van de regelgeving vandaag.

Het nieuwe Regeerakkoord hecht grote waarde aan de verantwoordelijkheid van de overheden inzake energiebesparing:

“De Vlaamse overheid zal voorloper zijn als het gaat om energie-efficiëntie en klimaatneutraliteit van haar gebouwen en transportmiddelen. Voor gebouwen doet de Vlaamse overheid onder meer een beroep op het Vlaams Energiebedrijf en Het Facilitair Bedrijf. In uitvoering van de richtlijn ‘energie-efficiëntie’ (EED) zal de Vlaamse overheid de energie-efficiëntie van haar eigen overheidsgebouwen verder verbeteren.”

Het Facilitair Bedrijf verscherpte voor zichzelf de doelstellingen van het Vlaams Regeerakkoord. Voor de gebouwen binnen de ISO 50001-scope wordt het totaal primair energieverbruik met gemiddeld 3% per jaar verminderd.

Het ontwerpprogrammadecreet BO2023, goedgekeurd op 28/10/2022 voorzag in art. 32 de oprichting van een DAB Investeringsprogramma energiebeheer overheidsgebouwen. Deze dienst met afzonderlijk beheer werd toegewezen als extra opdracht van Het Facilitair Bedrijf. In dit artikel worden de modaliteiten van de uitgaven bepaald:

• energiebesparende investeringen in gebouwen van de Vlaamse overheid
• besparingen op energiekosten opnieuw investeren in energiebesparende investeringen in de gebouwen van de overheid.

In artikel 33 worden de modaliteiten van de begroting van dit DAB bepaald waarbij wordt aangegeven dat de inkomsten afkomstig zijn uit:

• betoelaging ten laste van de uitgavenbegroting van de Vlaamse Gemeenschap
• ontvangsten voortvloeiend uit beheer en exploitatie door de DAB.

• Voor de begroting 2025 wordt een nieuwe betoelaging voorzien van 20 miljoen euro. In het verleden was het zo dat vastlegging in hetzelfde jaar moest volgen met een vereffening. Deze piste is deels losgelaten. Grotere projecten met een doorlooptijd van meer dan 1 jaar komen daardoor ook zeker in aanmerking.

Het programma staat ten dienste van alle entiteiten binnen de Vlaamse overheid die vastgoed in eigen beheer hebben, als eigenaar of huurder. Door de investeringen die het programma doet, kunnen de Europese klimaat- en energiedoelstellingen en het Vlaams Regeerakkoord mee ondersteund worden.

Omdat de DAB een fonds is en dus geen subsidieregeling, is het de bedoeling dat het opnieuw inkomsten genereert, zodat die inkomsten opnieuw een basis kunnen zijn voor nieuwe investeringen in energiebesparende en energieopwekkende maatregelen.

Het gaat om:

• gebouwen van de Vlaamse overheid: zowel eigendommen als huurgebouwen
• kunstwerken van de Vlaamse overheid
• energiebesparende maar ook energieopwekkende maatregelen met een korte of middellange terugverdientijd. Bijhorend onderhoud, dus valt ook binnen de scope.

In principe komen alle energiebesparende en -opwekkende maatregelen in aanmerking. Toch zal er prioriteit worden gegeven aan maatregelen met een korte of een middellange terugverdientijd.

Binnen het Programma kunnen alle entiteiten van de Vlaamse overheid (zoals bepaald in het Bestuursdecreet art. 1.3.1°) in aanmerking komen voor financiering vanuit de DAB.

Voor de financiering van deze investeringen wordt er vanuit de Vlaamse Regering via de begroting 2025 een nieuw budget uitgetrokken van 20 miljoen euro. Er komen ook al terugbetalingen van de eerste leningen bij.

Het voordeel voor de entiteiten is dat zij, door gebruik te maken van het programma voor maatregelen met een terugverdientijd < 15 jaar, enkel een beroep moeten doen op eigen energiekredieten en zelf geen investeringen moeten doen. Door de besparingen, die de investeringen met zich meebrengen, kunnen de entiteiten de investering aan de DAB terugbetalen en dit zonder interesten.

Voor maatregelen met een terugverdientijd > 15 jaar, zal wel een deel beroep moet worden gedaan op investeringskredieten om de terugbetaling op 15 jaar te kunnen verzekeren.

Nadat de kosten zijn terugbetaald, zijn de besparingen voortvloeiend uit de investeringen, volledig ten voordele van de betrokken entiteiten.

Om zo snel mogelijk en gericht te werk te kunnen gaan, wenst Het Facilitair Bedrijf in kaart te brengen welke projecten in de gebouwen binnen elke entiteit in aanmerking komen. Daarvoor dient Het Facilitair Bedrijf in eerste instantie een korte beschrijving te ontvangen met de oppervlakte, staat en huidig energieverbruik van het gebouw/kunstwerk.

Verdere detailinfo kan doorgegeven worden door het invullen van de bevraging (tegen 1 februari 2025). Het is ook mogelijk om een projectfiche aan te leveren per mail naar investenergiebeheer@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).

Indien voor een gebouw in het verleden reeds doorlichtingen (ELISE, potentieelscan, haalbaarheidsstudie, ..) werden opgesteld, dan dienen die ook samen met de voorstellen bezorgd te worden.

Na de bevragingsronde neemt Het Facilitair Bedrijf contact op om verder af te stemmen voor de implementatie en de financiering van de gevraagde maatregelen.

Voor meer informatie kan je je wenden tot investenergiebeheer@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).